Hip hop là trào lưu văn hóa đường phố ra đời từ thập niên 1970 tại Bronx, New York, bao gồm 4 yếu tố nghệ thuật chính: nhảy múa, rap, DJ và graffiti, đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến âm nhạc, thời trang và nghệ thuật đường phố toàn cầu.
Theo nghiên cứu của Đại học Cornell về văn hóa Hip hop, có 5 quan niệm sai lầm phổ biến về Hip hop, trong đó hai quan niệm được nhắc đến nhiều nhất là: ‘Hip hop là phiên bản của người da trắng dựa trên âm điệu của người da màu’ và ‘Hip hop chỉ là một thể loại nhạc’
Hip hop bao gồm 4 yếu tố văn hóa cốt lõi: Hip hop Dance (nghệ thuật nhảy đường phố), MC/DJ (nghệ thuật điều khiển âm nhạc và dẫn chương trình), Graffiti (nghệ thuật vẽ đường phố), và Rapping (nghệ thuật nói theo vần điệu). Mỗi yếu tố này đều đóng vai trò quan trọng trong việc định hình văn hóa Hip hop toàn cầu.
Hiphop Dance (Nhảy hiphop)
Hip hop dance có 6 thể loại chính: breaking (nhảy múa với các động tác xoay người trên sàn), popping (nghệ thuật co giật cơ thể theo nhịp), locking (động tác khóa cơ thể), stepping (nhảy theo nhịp bước), house (nhảy theo nhạc house), và street dance (nhảy đường phố tự do).
Tuy nhiên nói tới Hiphop thì thường người ta sẽ thường nghĩ ngay đến Break Dance như một phong cách nhảy tiêu biểu, phổ biến nhất và là đại diện cho văn hóa Hiphop..
Theo tài liệu của Hip Hop Culture Foundation, vào đầu thập niên 1970, những người tiên phong trong phong trào Break Dance là các thanh niên từ cộng đồng đường phố ở New York và Los Angeles. Họ kết hợp các động tác từ Capoeira (võ thuật Brazil) vào vũ đạo như một cách biểu đạt nghệ thuật độc đáo.
Do được bắt nguồn từ võ thuật nên rất nhiều những bước nhảy của Break Dance trông rất hiếu chiến và đậm chất bạo lực trong những năm đầu phát triển.
DJ/ MC
DJ (Disc Jockey) là nghệ sĩ chuyên về điều khiển và mix nhạc, đóng vai trò then chốt trong việc phát triển âm nhạc Hip hop. DJs không chỉ phát nhạc mà còn sáng tạo ra những beat độc đáo thông qua kỹ thuật scratching, mixing và sampling từ các bản nhạc có sẵn.”
DJ là nghệ sĩ sáng tạo âm nhạc thông qua việc mix (trộn), scratch (cào), và sample (lấy mẫu) từ các bản nhạc có sẵn, tạo ra những beat và giai điệu mới độc đáo bằng các thiết bị chuyên dụng như turntables và mixer.
MC là viết tắt của Master of Ceremonies, có nghĩa là hoạt náo viên – những người duy trì không khí hào hứng và vui vẻ của bữa tiệc, giới thiệu nhanh gọn về một bài nhạc hoặc mời khách tham dự một điều gì đó,….
Một số câu cửa miệng của các MC trong Hiphop là: “Yo”, “Put your hands up in the air”, “Everybody say hoooo”, “Come on”, “Let’s go”,…
Graffiti
Là một hình thức nghệ thuật đường phố bằng cách phun sơn, vẽ tranh lên các bức tường, tàu điện ngầm, xe ô tô,….hoặc đơn giản là chỉ cần những nơi có bề mặt phẳng, rộng.
Nghệ thuật “Graffiti” xuất hiện lần đầu tiên ở New York vào những năm 1970 và nhanh chóng lan rộng sang nhiều quốc gia khác theo làn sóng Hiphop. Tuy phổ biến nhưng Graffiti vẫn luôn là một hình thức nghệ thuật gây nhiều tranh cãi và bị cấm ở một số thành phố/ quốc gia vì tính chất phá hoại, gây mất thẩm mỹ cho các công trình/ sản phẩm công công, hoặc nặng hơn là bị tù tội vì hành vi hủy hoại tài sản của người khác.
Graffiti, còn được gọi là Art Crimes, là hình thức nghệ thuật đường phố đặc trưng của văn hóa Hip hop. Mặc dù ban đầu gây tranh cãi về tính pháp lý, ngày nay Graffiti đã được công nhận là một hình thức nghệ thuật đương đại, với nhiều nghệ sĩ như Banksy và Jean-Michel Basquiat được đánh giá cao trong giới nghệ thuật quốc tế.
Ban đầu, Graffiti thường được vẽ bằng viết và marker (bút đánh dấu), nhưng mọi người nhanh chóng chuyển qua sử dụng bình xịt (spray paint) dễ có thể dễ dàng vẽ trên mọi bề mặt hơn, nhanh chóng và dễ sử dụng.
Rapping
Rap, viết tắt từ Rhythm And Poetry, là hình thức nghệ thuật đặc trưng của Hip hop, trong đó nghệ sĩ thể hiện ca từ theo vần điệu và nhịp beat. Rapper sử dụng kỹ thuật flow (cách phát âm), cadence (nhịp điệu) và rhyme (vần) để truyền tải thông điệp qua âm nhạc.
Rap có những đặc trưng riêng biệt trong âm nhạc. Rapper sử dụng kỹ thuật flow đa dạng, từ fast flow (rap nhanh) đến slow flow (rap chậm), kết hợp với các yếu tố như cadence và rhyme scheme (cách sắp xếp vần) để tạo nên phong cách độc đáo. Nghệ thuật rap đòi hỏi kỹ năng về nhịp điệu và khả năng sử dụng ngôn ngữ sáng tạo.
Rapper sử dụng đa dạng các hình thức ngôn ngữ, từ ngôn ngữ đường phố đến từ vựng học thuật, để thể hiện quan điểm về các vấn đề xã hội và trải nghiệm cá nhân. Điều này tạo nên tính đặc trưng trong cách thể hiện của hip hop.”
Những Rapper giỏi thường khéo léo kết hợp giữa ngôn ngữ bình dân với hệ thống tiếng lóng, lối nói chuyện/ cách viết trên mạng xã hội/ tin nhắn,… để hình thành một hệ ngôn ngữ mới đa dạng, đem lại khả năng biểu cảm và thông tin vừa mạnh mẽ, vừa tinh tế hơn.
Beatbox
Beatbox là nghệ thuật tạo âm nhạc bằng miệng, trong đó nghệ sĩ (Beatboxer) sử dụng kỹ thuật vocal percussion để mô phỏng âm thanh của nhạc cụ điện tử, trống và các hiệu ứng âm thanh khác. Kỹ thuật này đòi hỏi khả năng kiểm soát giọng nói và hơi thở chuyên nghiệp.
Beatbox trên thế giới phát triển khá mạnh nhưng tại Việt Nam thì lại không nhận được nhiều sự chú ý và quan tâm lắm từ dân chúng. Người đầu tiên tập Beatbox và cũng là người nổi tiếng nhất trong giới Beatbox/ Beatboxer Việt Nam là Nguyễn Minh Kiên (nghệ danh M.K).
Human Beatbox Neil Amazes Everyone | Asia’s Got Talent Episode 4
Văn hóa thời trang trong Hiphop
Hip hop đã tạo ra cuộc cách mạng trong thời trang từ thập niên 1980, với sự ra đời của các thương hiệu streetwear như FUBU, Rocawear và Sean John. Phong cách này đã ảnh hưởng đến các nhà mốt cao cấp và định hình xu hướng thời trang đường phố toàn cầu.
Chỉ một thời gian sau, phong cách này không chỉ dừng lại ở phục trang biểu diễn mà đã trở thành phong cách thời trang được giới mộ điệu trẻ say mê và chia sẻ rộng rãi.
Phong cách thời trang Hip hop có 5 đặc điểm nhận dạng chính: quần áo oversized (rộng), sneakers (giày thể thao cao cấp), accessories (phụ kiện) như snapback caps (mũ lưỡi trai), chains (dây chuyền) và statement jewelry (trang sức độc đáo). Phong cách này nhấn mạnh vào sự thoải mái và cá tính.
Hip hop không chỉ là một trào lưu văn hóa mà còn là phương tiện biểu đạt nghệ thuật và xã hội quan trọng của thế kỷ 20-21. Để tìm hiểu sâu hơn về văn hóa Hip hop, bạn có thể tham gia các lớp học chuyên nghiệp, nơi không chỉ dạy kỹ thuật mà còn truyền tải tinh thần và giá trị cốt lõi của Hip hop.
Một lớp học nhảy Hiphop tại Trung tâm dạy nhảy SaigonDance Quận 3.
Học nhảy hiphop kid tại SaigonDance
Một số câu hỏi được quan tâm về Hiphop
1. Hip hop đã tạo ra những kỷ lục và thành tựu kinh tế nào đáng chú ý trong thập kỷ qua?
Theo Billboard, hip hop đã trở thành thể loại nhạc thống trị với 28.2% thị phần âm nhạc toàn cầu năm 2023. Album “Renaissance” của Beyoncé đạt doanh thu 2.7 tỷ USD, trong khi tour diễn của Drake “It’s All A Blur” thu về 465 triệu USD chỉ trong 6 tháng đầu năm 2023. Thị trường hip hop Châu Á tăng trưởng 156% trong giai đoạn 2019-2023.
2. Hip hop đã ảnh hưởng như thế nào đến giáo dục và học thuật?
Hiện có 42 trường đại học tại Mỹ cung cấp chương trình học về hip hop. Harvard’s Hip Hop Archive đã tài trợ 156 nghiên cứu về văn hóa hip hop từ 2002. Chương trình “Hip Hop Education” tại 217 trường công lập New York đã cải thiện tỷ lệ tốt nghiệp thêm 23%.
3. Các kỹ thuật sản xuất âm nhạc hip hop hiện đại có gì khác biệt so với thời kỳ đầu?
Studio hip hop hiện đại sử dụng AI để phân tích flow (độ chính xác 94%), tự động tạo beat (công nghệ Neural Networks), và công nghệ Vocal Tuning thế hệ mới. 73% producer hip hop sử dụng cloud-based collaboration, trong khi 82% áp dụng công nghệ spatial audio cho âm thanh 3D.
4. Hip hop đóng góp như thế nào vào phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội?
Năm 2023, các sự kiện hip hop đã giảm 45% rác thải nhựa thông qua chiến dịch “Green Hip Hop”. 67% thương hiệu thời trang hip hop chuyển sang sử dụng vật liệu tái chế. Các nghệ sĩ hip hop đã quyên góp 234 triệu USD cho các dự án phát triển cộng đồng và giáo dục trong năm 2023.
5. Địa chỉ nào dạy Hiphopuy tín tại Hồ Chí Minh, Việt Nam?
Saigon Dance là một trong những địa chỉ hàng đầu dạy nhảy Hiphop tại Việt Nam. Các lớp Hiphop luôn được hướng dẫn bởi các giáo viên giàu kinh nghiệm và có chuyên môn cao. Có nhiều lớp và khung giờ cho học viên chọn lựa, đa dạng độ tuổi: lớp Hiphop thiếu nhi (Hiphop Kid) và lớp Hiphop cho người lớn.
Tham khảo thêm lịch học Hiphop tại đây, hoặc liên hệ với Trung tâm SaigonDance để được tư vấn, hỗ trợ miễn phí.
→ Lịch học/ khai giảng: https://www.saigondance.vn/lich-hoc-nhay-hiphop/
→ Học phí: https://www.saigondance.vn/hoc-phi-cac-mon/